وصایای نبوی| وحشتناکترین حالت تنهایی انسانها
تاریخ انتشار: ۲۴ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۸۶۶۹۳
رسول اسلام صلی الله علیه و آله در روایتی به خصلتی اشاره میکنند که انسان را به انزوا و تنهایی سوق میدهد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در ادامه توصیههایی که از رسول اکرم صلی الله علیه و آله خطاب به امیرمؤمنان علیهالسلام بیان شده است، میخوانیم «یَا عَلِیُّ إِنَّهُ لَا فَقْرَ أَشَدُّ مِنَ الْجَهْلِ وَ لَا مَالَ أَعْوَدُ مِنَ الْعَقْل وَ لَا وَحْدَةَ أَوْحَشُ مِنَ الْعُجْبِ»؛ یعنی «ای علی، هیچ فقری شدیدتر از جهل نیست و مالی سودمندتر از عقل و هیچ تنهایی وحشتناکتر از عجب نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این فراز از حدیث، عُجب یه عنوان یکی از رذائل اخلاقی شمرده شده است و به معنای خوشنودی از اعمال خود و بزرگ شمردن آنهاست. عُجب ممکن است گاه در پوششهایی مثل قدرت، زیبایی، نَسب و کثرت مال و اولاد و ثروت نمایان شود و گاه در امور مذهبی. اما على بن سوید گوید: از امام کاظم علیهالسلام درباره عُجبى که عمل را فاسد کند پرسیدم. فرمود: عُجب چند درجه دارد: بعضى از آن درجات اینست که:
1. کردار زشت بنده به نظرش جلوه کند و آن را خوب پندارد و از آن خوشش آید و گمان کند کار خوبى میکند؛ مِنْهَا أَنْ یُزَیَّنَ لِلْعَبْدِ سُوءُ عَمَلِهِ فَیَرَاهُ حَسَناً فَیُعْجِبَهُ
2. اینکه بندهاى به پروردگارش ایمان دارد و به کردار خود بر خدا عز و جل منّت میگذارد با اینکه خدا در آن کار بر سر او منّت دارد (که او را توفیق آن کردار خوب داده است)؛ وَ یَحْسَبَ أَنَّهُ یُحْسِنُ صُنْعاً وَ مِنْهَا أَنْ یُؤْمِنَ الْعَبْدُ بِرَبِّهِ فَیَمُنَّ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لِلَّهِ عَلَیْهِ فِیهِ الْمَن.
طبق این تعریف، عُجب در بین افراد زشتکردار و اهل ایمان وجود دارد؛ برای خطاکاران عملشان تزیین میشود و آن اعمال را خوب میپندارند و به عجب میافتند. برای اهل ایمان، به این صورت است که به خداوند نسبت به عملشان منت میگذارند و تصور میکنند باید مورد تحسین قرار گیرند. در واقع در عُجب نوعی فریفتگی و غرور نهفته است که البته ریشه در شیطنت شیاطین دارد، همچنان که در قرآن مسئله زینت عمل به شیطان نسبت داده شده است. در آیه43 انعام میخوانیم «... وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ ما کانُوا یَعْمَلُون»؛ یعنی شیطان اعمالشان را برایشان زینت داد. یا خداوند در نحل 63 میفرماید «تَاللَّهِ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى أُمَمٍ مِنْ قَبْلِکَ فَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ أَعْمالَهُم»؛ یعنی «به خدا سوگند که بهسوی امتهای پیش از تو (مقولاتی) ارسال کردیم؛ پس شیطان اعمالشان را برایشان تزیین کرد.»
حال باید دید چرا این خصلت به عنوان وحشتناکترین تنهایی معرفی شده است؛ شاید به این جهت باشد که فرد وقتی دچار خودبرتربینی و عُجب میشود، دیگران از او فاصله میگیرند، بدون اینکه خودش از مسئله مطلع باشد. چنین فردی با این خصلتش، دور خود دایرهای میکشد که دیگران در آن راه ندارند؛ چرا که اطرافیان را نازلتر از سطح خود میداند و گاهی افتخار نمیدهد حتی استدلالهای آنان را بپذیرد. امیرالمؤمنین علیهالسلام در مذمت این صفت مىفرماید «الْعُجْبُ رَأْسُ الْجَهْلِ؛ یعنی عُجب، اساس نادانى انسان است و یا فرمود «الْعُجْبُ یُفْسِدُ الْعَقْل»؛ یعنی عقل انسان را فاسد میکند. در دعاى بیستم «صحیفه سجادیه» مى خوانیم: وَ عَبِّدْنى لَکَ وَ لا تُفْسِدْ عِبادَتى بِالْعُجْبِ»؛ یعنی «خدایا، بندگى مرا براى خود خالص قرار بده و از این که عجب عمل مرا فاسد کند، مرا در پناهت محافظت فرما.» پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله در ماجرای ملاقات ابلیس با موسی علیهالسلام آن زمان که از ابلیس پرسید چه گناهى بر فرزند آدم تسلّط پیدا مى کنى، فرمود: ابلیس به موسى گفت: به وقت سه گناه: 1- عجب، 2- زیاد دیدن عمل 3- کوچک دیدن گناه. همچنین امام صادق علیه السلام مىفرماید: عُجب، گیاهى است که دانهاش کفر و زمینش نفاق و آبش گمراهى است، شاخههایش نادانى و برگش ضلالت و میوهاش لعنت و خلود در عذاب است؛ وَ الْعُجْبُ نَبَاتٌ حَبُّهُ الْکُفْرُ وَ أَرْضُهُ النِّفَاقُ وَ مَاؤُهُ الْبَغْیُ وَ أَغْصَانُهُ الْجَهْلُ وَ وَرَقُهُ الضَّلَالُ وَ ثَمَرَتُهُ اللَّعْنَةُ وَ الْخُلُودُ فِی النَّارِ.» (مصباح الشریعه، ص81)
در هر صورت عُجب خصلتی است که کم و زیاد در عامه ما مردم وجود دارد و گریزی نیست جز اینکه بپذیریم همه ما گرفتار خصلتهای ناپسندی همچون عجب هستیم تا به این ترتیب خداوند مسیر درمان آن رابه رویمان باز شود.
انتهایپیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: سبک زندگی ایرانی اسلامی پیامبر ص علیه السلام ال ع ج ب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۸۶۶۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گیلان در سوگ سالروز شهادت صادق آل عبا (ع)
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای گیلان ، سوگواران و عزاداران در سالروز ششمین اختر تابناک امامت و ولایت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام گیلانیان ولایتدار در سوگ سالروز شهادت صادق آل محمد (ع) اشک ماتم ریختند.
گیلانیان دیشب و امروز با حضور در مساجد و تکایا و برپایی دسته جات عزاداری در شهادت امام جعفر صادق علیه السلام عزاداری کردند و یاد این امام همام را گرامیداشتند و به یاد مظلومیت رئیس مذهب جعفری سوگواری کردند.